برساخت اجتماعی عشق در تجربۀ زیستۀ زنان: بررسی کیفی مسائل و تبعات روابط عاشقانۀ دختران مجرد تهرانی

انتخاب همسر در میان نسل جدید، اغلب یا محصول پیدایی عشق و تعلقات عاطفی است یا به شکل گیری روابط عاشقانه و رمانتیک پیش از ازدواج منتهی می‏شود. قلّت تحقیقات جامعه شناختی پیرامون این سوژه، ضرورت بررسی بسیاری از ابعاد موضوع را نشان می‏دهد. هدف اصلی این پژوهش فهم عمیق تجربۀ زیستۀ زنان از روابط عاشقانه و آشکار کردن ابعاد آسیب زای این روابط است. از این رو، تحقیق حاضر از نوع کیفی با روش مورد پژوهی است. نمونه گیری نظری بر مبنای اشباع نظری و استقرای تحلیلی به انتخاب 20 نفر از زنان دارای روابط عاشقانه پیش از ازدواج منجر شده است. معیار انتخاب این افراد تجربۀ روابط عاشقانه در گذشته یا حال حاضر، منطقۀ محل سکونت، وضعیت درآمد و سطح تحصیلات (پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی) است. یافته ها بر مبنای مصاحبه با مشارکت کنندگان نشان می‏دهد که تقلیل‏گرایی عاطفی و اهمیت صرف رفع نیاز عاطفی به همراه اهمیت امر ازدواج می‏تواند به شکل گیری روابط عاشقانۀ نابرابر و تلقی عشق به مثابۀ ملجائی عاطفی از دیدگاه زنان منجر شود. بدین معنا که در چنین روابطی، زنان به فرد مورد علاقه محوریت می‏بخشند و هر نوع فداکاری بی چشم داشتی را برای وی انجام می‏دهند و بدین ترتیب، در این زمینه مردان از حمایت عاطفی بیشتری بهره مند می‏شوند. شرایط مؤثر بر تشدید نیاز عاطفی زنان مؤثر واقع می‏شود عبارت است از خانوادۀ سخت گیر یا سهل گیر و همچنین شبکۀ دوستان آن هم از طریق تقویت چشم و هم چشمی عاطفی. اندیشۀ تقلیل‏گرایانۀ زنان به تلقی شخص مورد علاقه به منزلۀ منبع انحصاری رفع نیاز عاطفی منجر می‏شود و در نتیجه آنان در تعامل با فرد مقابل، انفعال رفتاری و همانندسازی هویتی با معشوق را در پیش می‏گیرند.